Blå Å nr. 37

Ordføraren har trekt vinnarloddet...

Blå Å nr. 37!

Premien kan hentast på det som i dag og i morgon er Regine. Frå torsdag er namnet Smak; frå ein gong i midten av juli, er det Smak - kaffebar og klesbutikk i Bø i Vesterålen :-)

Litt om te

Eg drikk gjerne te. Eg har ingen spesiell favoritt, det er litt etter høvet og formen. Chai Latte synest eg er kjempegodt, mens om kveldane har eg mest lyst på ein lett te. Som del av baristakurset til Stockfleth's, fekk eg med meg tekurs hos Solberg & Hansen. Jammen var det mykje å lære om te også...

Då vi var på veg til te-kurset, så spurte sjefen meg: "Kor mange ulike typar te veit du om?" Eg eeeeeeh'a ei stund, og så nølte eg fram: "Svart te, grønn te, kvit te - og eh - fruktte?" Det var ein god start, men avslutninga mi var ikkje heilt heldig. Vil de høyre pittelitt te-teori som forklarer korfor eg skar ut på slutten? Ok, her er ein easy reader:

Fakta I:
Te kjem frå teplanten - Camellia Sinensis. Då eg nemnte fruktte som ein fjerde te-type, så var ikkje det heilt rett. Vi kan sjølvsagt godt kalle nype-te for te, men nype-te kjem ikkje frå te-planten, og er dermed ikkje te, men ein drikk basert på tørka frukt. Det betyr ikkje at det ikkje er godt (vel...), det betyr heller ikkje at det er feil å kalle nype-te for te - det betyr berre at te er det eigentleg ikkje.

Fakta II:

Te smakar forskjellig ut frå kor og korleis han er dyrka. Bombe. Slik er det jo med alt. Nordnorske jordbær smakar best. Alltid. Nei forresten ikkje alltid. Nordnorske jordbær smakar alltid best når dei har fått oppleve litt sol medan dei vaks. (Neppe denne sommaren altså.) Men for at nordnorske jordbær skal smake godt, sjølv når dei har fått sol på seg, så må ein passe på at jordbærplantane ikkje blir for gamle. Jordbær frå gamle plantar blir små og tørre. Eg stoppar der, de skjønner poenget: Kor og korleis te-planten veks, påverkar smaken. Slik som med spesialkaffe (som eg skreiv litt om her), så er det å ha mest mogleg kunnskap om den teen som blir importert, viktig for å ha kontroll med kvaliteten.

Fakta III:
Eg hadde rett! Det finst kvit te, grønn te og svart te. I tillegg finst det oolong te, og så legg ekspertane til Pu Erth til lista, men det kjem eg neppe til å servere dykk på Smak, så slett det frå harddisken om de ikkje aboslutt vil hugse det. Eg hadde aldri høyrt om oolong te før te-kurset. Eg har sikkert vore så opptatt av kaffe, at eg har sove i timen. Men no ønskjer eg meg ein Formosa oolong meir enn alt anna! Prisen er grunnen til at den står på ønskelista ei lita stund til. Om de var i tvil.

Fakta IV:
All te kjem frå den samme planten. Forskjellane mellom kvit, grønn, svart og oolong te, kjem av at dei er prosessert - behandla - ulikt. [Kan nokon finne eit godt og bedre norsk ord for prosessert?] 

Fakta V:
Ein viktig forskjell mellom te-typane, er i kor stor grad dei er oksiderte. Hugsar de kva oksidering var frå naturfagen på vidaregåande? Ikkje eg heller. Men wikipedia gjer: 

"Et atom som gir fra seg en eller flere elektroner i en kjemisk reaksjon, blir oksidert." 

OK? Det er forklaringa på at eit eple blir brunt på skjæreflata når du deler det i to, og der det blir brunt blir smaken annleis. Oksidering av te skjer ved at blada får liggje ei stund etter plukking. Deretter blir dei rulla, slik at celleveggane blir øydelagde og dei oksidative enzyma som fins i bladet, får reagere med oksygen. Dette er ei viktig forklaringa til at dei ulike te-typane smakar forskjellig.

Kvit te: 

Den minst behandla teen. Kvit te har ikkje oksidert. Nygrodde skudd frå teplanten - og eventuelt også unge blad - blir plukka og tørka nesten umiddelbart etter plukking for å hindre oksidasjon. Kvit te har delikat og blonsteraktig smak. 

Grønn te:

Heller ikkje oksidert. Etter plukking blir blada varmebehandla, og deretter rulla og tørka. Teen blir gylden grønn i koppen og har ein vegetabilsk smak.

Oolong te:

Den teen som krever mest behandling. Den blir delvis oksidert, frå 10 til 80% av det svart te blir. Oolong te har ein rik og kompleks smak, og kan vere fruktig. Fargen varierer slik som svart te varierer.

Svart te:

Fullt oksidert, deretter varmebehandla for å stoppe oksidasjon og for å tørke blada. Ein rein svart te er skarp og rik i smaken, ofte søtleg. 

Eg trur dette er nok te-fakta for i dag? Vi skal ha eit relativt lite og forholdsvis breidt utvalg te-typar på Smak. Kom gjerne med ønske til utvalget! Solberg & Hansen har lagt ut litt lesverdige fakta om te og kaffe på sida si om de vil lese meir enn denne lettversjonen.

I det siste har eg øva meg på å lage chai-latte. Med mikroomn og hurtigvisp som einaste reiskapen for få til mjølka, blir det så der. Men eg er inne på noko i forhold til smaken... Eg trur nok eg skal finne fram til ein Chai Latte som passar smaken til vi opnar Smak. Heng med!

Smak

Vinnaren er: Storm!

(Biletet er tjuvlånt 

- with credits -

frå http://www.stormpedersen.com

Sue me!)

Vi fekk utruleg mange gode forslag på namn. Det har vore ein fryd å lese forslaga, og slett ikkje lett å bestemme seg. Storm Pedersen føreslo at kaffebarklesbutikken skulle heite:

Smak

Og det skal den! "Smak" er eit godt og dekkande namn på ein stad der ein kan slenge innom og hente ein latte, ein stad der ein kan setje seg å ete ein kanelbolle og sjå mot Mannen fra havet, ein stad der ein kan plukke opp ein ny tights og tøffe øredobbar til helga.

Storm skal få premien sin pent innpakka og sendt dit han vil. Han blir forresten å sjå på tv-skjermen i haust, og til då kan de følgje sprella hans i NY på bloggen hans. Eg veit ikkje eg, Storm, men det er kanskje kaffe du er mest interessert i å få i premiepakken din? :-*

Takk for innsatsen alle sammen, eg gler meg til å ønskje dykk alle velkommen til Smak i slutten av juli!

Frå Stockfleths' baristaskole

Kaffe! Enn at det er så mykje artig å lære om kaffe?!

Tre dagar på Stockfleths' baristaskole overbeviste meg om ein ting: Det er heilt rett av meg å satse for å få til kaffebar i Bø no. Kaffe er så spennande! 

Slik ser ein ut heilt i byrjinga før ein har lært korleis ein skal ta i ein espressomaskin... Lett nølande. Passe klossete. Med eit lite håp om at maskina ein dag blir ein trygg og god venn. 

Nei, det er ikkje så lett som ein skulle tru. Her er mine første cappucino. Første forsøk på å lage hjerte, vart meir som ei rumpe. Då fekk eg det gode rådet: "Ikke prøv å lage hjerte, Åsa. Det kommer av seg selv." Vel, vi får sjå på det. 

Eg lærte altså ikkje å lage hjerte på baristakurset. Men det eg lærte, er kor forskjellig kaffe smakar. Spesialkaffe, som er det vi skal ha i kaffebarklesbutikken (som endå ikkje har fått eit namn, eg veit at de ventar!), skil seg frå den kaffen vi vanlegvis kjøper i butikken, ved at han kan knyttast til eit bestemt land, ein bestemt region, ein bestemt stad - kanskje til og med ein bestemt gard.

Vi veit at nordnorske jordbær smakar ganske annleis enn dei belgiske? Og vi veit at potet smakar ganske forskjellig om det er mandel eller pimpernell. Dessutan smakar steikt potet ganske annleis enn kokt potet, sant? Det er akkurat det samme med kaffe. Forskjellar i kor kaffeplanten er dyrka, korleis veret var det året, korleis kaffebæret har blitt behandla etter hausting, korleis kaffebønnene har blitt brent - alt påverkar kaffesmaken. Å kjøpe spesialkaffe betyr eigentleg ikkje anna enn at vi som kundar kan forvente å få vite alt dette om kaffen vi kjøper. Men treng vi vite det? Nei, eigentleg gjer vi ikkje det. Men det at dei som importerer og brenner kaffen for oss veit det, betyr at dei har kontroll med kvaliteten. Og når kaffebøndene får betalt for kvalitet, så får vi betre kaffe og dei får høgare levestandard. Det er den enkle og fine grunnen til at spesialkaffe smakar best.

Her ser de ein ekte Geisha! Denne kaffen fra Hacienda La Esmeralda i Panama er den dyraste - og mange meiner beste - kaffen i verda. På ausjonar har kiloprisen komme opp i 2000 kroner per kilo! Du kan lese meir om dette lille eventyret her. Dette har eg altså slurpa i meg på kaffesmaking. Heldig hæ?  

Eg har lova at vi skal ha vanleg kaffe også, ikkje berre espressobaserte kaffedrikkar. La meg leggje til endå eit løfte: Kaffen skal serverast med smil og stil. Kvar dag. Eg lovar!

Logistikk er avgjerande stort sett over alt. (Til og med i politikken, for den som måtte lure.) Denne teikninga fortel dykk kanskje ikkje så mykje? Godt! For meg er det ei viktig påminning om saker og ting som må fungere om kunden skal få ei god oppleving. (Kunden er han med smiljefjeset.)

Stockfleth's har vore min favorittkaffebar i Oslo. Etter kurset skjønner eg at det er ingenting tilfeldig i at det har blitt favoritten min. Over ser de eit tilfeldig utdrag av norgesmester i latte-art, Sverre Colbjørnsen, sine fine cappucino. Er det verkeleg mogleg å få til slikt? 

Nybegynnaren nøyer seg med å bli jublande glad for å endeleg klare å steame melka til 65 grader. Litt over faktisk! Etter å ha steama tjue kanner melk til 58 grader med altfor lite skum, var det ei god kjensle å få til 66 grader og passe masse passe tjukt skum. (Keep that spirit, girl!)

Kanskje ein dag blir eg så god som dette? De får komme innom og sjekke korleis det blir med kaffesmak og kaffekunst. Vi opnar i slutten av juli :-)

(PSSST! Det kjem litt om te og om 
bakekurset på Åpent Bakeri også.)

Hihi!

Tusen takk for alle gode forslag! Så mange! Og så mange gode! (+ nokre vanvittige...) Gjett kva eg skal gjere i helga! Finne det beste namnet til kaffabarklesbutikkaffeen? Jepp! Hihi!

- Kafka
- Kaffe-latter!
- Åsa'bu:)
- Havfruens kaffebar og klær
- re-gina
Kald kaffe og brukte klær

- kaffe & kle@
- Kaffe og klem :)

- Kaffehula
- Kaffekroken

- Kaffør


- Kaffè Mysteriet
- Magisk Kaffè
- Bøfjerding (Bøfjerdingen)
- kaffesmak
- kaffelokta
- kaffebogna
- kafferikkje
- kaffe & le
- kafferåsa
- barkaffe
- kaffetørst
- kaffebønna
- kaffekjelen
- kaffekoppen
- Havbarnet 

(eller nordnorsk skrivemåte: havbane)
- Bøkafe
- Kafe Åsabø
- Åsa gåsa :)
- Reginekroken
- Skreikafeen
- torskebaren
- Åsas lille røde

- Cafe Åsa
- Kaffe Åsa
- Kaffe Dåsa
- Kringlen
- Rugbrø
- Å kaffe
- Mårrasbrø
- Bøbrø
- Åsa`s spise og drikkeri
- Cafè ved havet (evt kaffe ved havet)
- Nye eventyr
- Åsas nye eventyr
- Åsas Kaffetår

- Kaffetørst

- Sitt ned
- Café Normann
- bokkafén
- kaffe å slarv
- Kaffekos
- Café Tørst
- KK - Kaffe og klea

- Kaffebua

- Bøkaffen

- Regines kaffebu

- Regines klær og kaffebar
- Meirsmak
- Ringelihorn
- Stortindsrestauranten
- Bø
- Cuba libre light
- Smak
- Regines og litt til
- Tid
- Livets bar
- Livets glede
- Regines eventyrhule

- Go-smaken
- Kaffe & co
- Værøya og vaffel
- Stekkinnomentur
- Kandis
- Kakesmulen
- Kaffekroken Regine
- Krystallen kafe
- Slabberaset

- Klekottet kaffebar
- Åsa´s klær og kaffebar
- NYT

- Kaffeslabberas
- Åsa`s smak
- Prøvesmak
- Nokka t kaffen
- kafferikkje
- Havmainns drikk
- Havmainns kaffegodt,( de to siste evt med havmannen)
- styrkedrikken.

- Havfruas kaffehjørne
- Kringelihorn

- Ringelihorn, Kringelihorn, Linken, Stinken, Pind for Plunder i et klart horn

- Kaffibøtikken

- Løvebakken

- Åsas kaffebakeri
- kaffebakeriet – (eller i kombinasjon med Regine eller Havmannen)
- Kul han AS
- Kaffe og kuling